Wil je gebruik maken van online kwaliteitsvol studiemateriaal ontwikkeld door andere universiteiten? Lees dan hier meer over wat een MOOC is en hoe je die kan inzetten voor jouw opleidingsonderdeel.  

Wat is een MOOC? 

MOOC staat voor Massive Open Online Course: 

• Massive: inschrijvingen zijn ongelimiteerd, 
• Open: gratis en op eigen tempo te volgen, 
• Online: cursus is volledig online, 
• Course: hebben het doel om een specifiek onderwerp over te brengen. 

MOOC’s worden voornamelijk ontwikkeld door universiteiten. De universiteiten van Stanford, MIT en Harvard staan bijvoorbeeld gekend voor hun MOOC’s op platformen zoals edX, Coursera, FutureLearn, Udacity, enz.  

 

Er bestaan twee soorten MOOC’s: 

• xMOOC’s of instructional MOOC’s. Deze nemen een eerder traditioneel instructiemodel aan waar theorie wordt overgebracht via korte video’s of teksten en afgewisseld met korte online tests om feedback te geven aan de gebruiker. Dit soort MOOC’s vind je het meeste terug op veeleer commerciële platformen zoals edX en Coursera. 
• cMOOC’s of connectionist MOOC’s. Deze vertrekken vanuit het idee dat kennis blijft groeien en evolueren en hebben een meer open karakter. Het thema van de MOOC staat vast, maar hier gaat men vooral gebruikers aanmoedigen om zelf op zoek te gaan naar recente bronnen en een community te creëren en daarbinnen te interageren over dit thema.  

Naast MOOC’s zijn er ook COOC’s en SPOC’s: 

• Een COOC werkt volgens dezelfde principes als een MOOC, met als verschil dat het corporate is, wat betekent dat de cursus op maat gemaakt wordt voor een bedrijf en zijn medewerkers.  
• SPOC staat dan weer voor Small Private Online Courses, waarbij de makers mikken op een kleiner publiek. 

Hoe gebruik je bestaande MOOC’s? 

Het ontwikkelen van een eigen MOOC – m.a.w. het delen van eigen materiaal, al dan niet met copyrightbeperkingen – kan helpen om nieuwe doelgroepen studenten te ‘bedienen’ en hen warm te maken voor een volledige opleiding. Steeds meer universiteiten erkennen behaalde certificaten van specifieke MOOC’s die dan, tegen betaling, omgeruild kunnen worden in studiepunten, bijv. de MicroMasters van MIT op edX. 

Maar een goed opgestelde MOOC waarin bijvoorbeeld een (buitenlandse) expert zijn kennis deelt, is uiteraard een ideale bron om de eigen lessen mee te verrijken. Ook jij als (verantwoordelijke) lesgever kan gebruik maken van gehele of delen van bestaande MOOC’s in het opleidingsonderdeel op verschillende manieren. Doe hier alvast wat inspiratie op: 

Een MOOC als input bij flipped classroom 

Je kan MOOC’s inzetten bij de werkvorm flipped classroom. Het laat je toe om kwaliteitsvol online studiemateriaal, vaak ontwikkeld door hoogstaande universiteiten, te mixen met de face-to-face-activiteiten die je zelf voorziet.  

Studenten nemen dan de theorie door via de MOOC. Of ze nemen deel aan de activiteiten zoals de opdrachten, de quiz of discussiefora en dienen hiervan een screenshot in op Ufora als bewijs. Of ze dienen een bepaalde opdracht, bijv. een korte mening rond een specifieke video, in op Ufora waarna je hen vraagt om elkaar peerfeedback te geven. Peil in het contactmoment eerst naar de moeilijke delen en licht die extra toe. Daarna voorzie je ruimte voor oefeningen, casussen, discussies, enz. 

Een MOOC inzetten bij een opdracht  

Je kan een MOOC natuurlijk ook inzetten bij een opdracht. Studenten bekijken een deel van een MOOC die jij uitkiest, vullen er een test over in of maken er een reflectieopdracht over. 

De studenten zelf op zoek laten gaan naar een MOOC die in lijn ligt met het opleidingsonderdeel is een andere mogelijkheid. Je kan ze helemaal zelfstandig een MOOC laten zoeken of je kan een lijst met mogelijkheden aanbieden. Vraag hen dan bijvoorbeeld om 10 procent van de activiteiten van de MOOC te vervolledigen en een portfolio in te dienen met de activiteiten die ze in de MOOC hebben gemaakt.  

Eventueel kan je aanvullend enkele reflectievragen stellen over de kwaliteit van de MOOC die peilen naar wat de studenten hier precies uithalen. Laat je inspireren door deze reflectievragen. 

Een MOOC als aanvullend studiemateriaal

Je kan MOOC’s ook gebruiken als extra studiemateriaal voor je opleidingsonderdeel. Het is waardevol om studenten in aanraking te laten komen met dergelijke bronnen, omdat dat levenslang leren stimuleert. Deze platformen bieden immers de mogelijkheid om je zelfstandig te verdiepen in een breed scala van onderwerpen. 

Extra, remediërend studiemateriaal

MOOC’s behandelen vaak basisconcepten en kunnen dus ook dienen als opfrissing voor de studenten die het nodig hebben. Door naar de voorkennis te peilen of tussentijds een test af te nemen kan je op basis van hun resultaten bepaalde modules aanbevelen om hun kennis te verhogen. Hierdoor geef je extra studiemateriaal aan de studenten die hier nood aan hebben en hoef je geen lestijd hieraan te besteden.  

Welke aandachtspunten zijn er bij MOOC’s?  

Licht het concept MOOC toe 

Geef een korte inleiding in je introductieles over wat MOOC’s zijn, wat ze kunnen betekenen voor de studenten in hun latere carrière en hoe ze ingezet worden in het opleidingsonderdeel. De ‘Beginners Guide’ van Classcentral geeft een bondige samenvatting over wat MOOC's precies zijn.  

Voed de MOOC-discussie 

Online discussiefora verlopen niet altijd even vlot binnen een MOOC-omgeving.  Hier kan de les een meerwaarde dienen. Communiceer duidelijk dat je bijv. de stelling die aan bod komt in de MOOC in de les zal bespreken en dat ze hier al kunnen over nadenken. Neem hier alvast een kijkje om na te gaan hoe je best een discussie klassikaal voert.  

Koppel terug naar de MOOC in je les 

Studenten storen zich aan misalignment tussen de contactmomenten en de MOOC. Het is belangrijk om tijdens de les steeds terug te koppelen naar de MOOC en die te kaderen binnen het opleidingsonderdeel. Gebruik de les om verdiepend te werken rond de onderwerpen en vermijd dat de beide zaken losstaan van elkaar. 

Herhaal moeilijke delen 

Peil voor de les naar welke zaken onduidelijk waren in de MOOC. Die zaken herhaal je best in de les. Je kan dit bijvoorbeeld nagaan door een korte zelftest te laten invullen die niet op punten staat.  

Een mogelijkheid is ook om je contactmoment in twee op te delen, waarbij je in het eerste herhaling voorziet van de moeilijke delen. Communiceer op voorhand via Ufora wat je hier zal behandelen. Het tweede deel omvat dan de verdiepende fase met casussen, oefeningen, enz. De studenten kunnen dan zelf kiezen of ze aansluiten voor het herhalingsmoment of enkel voor de toepassing.  

Bewaak de MOOC-studietijd 

Let op: bewaak steeds de studietijd van je opleidingsonderdeel wanneer je een of meer MOOC’s inzet. Communiceer duidelijk naar de studenten wat hoofd- en bijzaken zijn.  

Meer weten? 

• Doorloop de mini-MOOC over MOOCs van UGent. Je maakt er al doende kennis met het medium in 1 tot 2 uur tijd. De mini-MOOC bevat ook een overzicht van het ondersteuningsaanbod van de UGent over MOOCs. 
• Lees de bronnen waarop deze onderwijstip is gebaseerd:
  
  • Anderson, T., & Dron, J. (2011). Three generations of distance education pedagogy. The International Review of Research in Open and Distributed Learning, 12(3), 80–97. http://doi.org/http://dx.doi.org/10.19173/irrodl.v12i3.890
  • Israel, M. J. (2015). Effectiveness of Integrating MOOCs in Traditional Classrooms for Undergraduate Students. The International Review of Research in Open and Distributed Learning, 16(5). https://doi.org/10.19173/irrodl.v16i5.2222
  • Bralić and Divjak (2018) Integrating MOOCs in traditionally taught courses: achieving learning outcomes with blended learning. International Journal of Educational Technology in Higher Education 15(2) DOI 10.1186/s41239-017-0085-7  
  • Pats, B. (2019). Beginners Guide to Massive Open Online Courses( MOOCs).  Geraadpleegd op 12/08/2019 via https://www.classcentral.com/help/moocs