Virtual Science Labs (Project 7)

Inschrijven voor de Science Laps kan onderaan deze pagina (shortcut).

Wat houdt het 'Virtual Science Labs'-project in?

Het 'Virtual Science Labs'-project is één van de projecten binnen APOLLO 8, dat door de Vlaamse Overheid en de EU gefinancierd wordt via het Voorsprongfonds. Het project richt zich vooral op practica: het wil fysieke practica (in de breedste zin van het woord) digitaal ondersteunen en daarnaast ook virtuele practica ontwikkelen. Om die twee doelstellingen te verwezenlijken, reikt het projectteam UGent-lesgevers verschillende tools aan mét de nodige ondersteuning in de vorm van live ondersteuningssessies: de Virtual Science Laps.

In deze onderwijstip kan je een aantal van de tools terugvinden die nu al beschikbaar zijn. Meer uitleg over de ondersteuningsmomenten kan je terugvinden onder 'Virtual Science Laps'. Heb je hulp nodig maar passen de data van de Laps je niet? Dan helpt het VSL-team je graag verder via virtualsciencelabs@ugent.be.

Beschikbare tools

Binnen het onderwijs kunnen digitale tools op verschillende manieren een meerwaarde bieden:

  • als illustratie van een complex wetenschappelijk concept binnen een hoor- of werkcollege;
  • als voorbereiding in aanloop naar een volgende les of het komende practicum;
  • ter afwisseling tijdens een inleidende les bij een nieuw practicum.

Virtuele practica hebben dan weer een aantal specifiekere toepassingen en laten bijvoorbeeld toe

  • studenten met dure of niet-aanwezige apparaten of reagentia te leren werken;
  • een practicum aan heel grote studentengroepen aan te bieden;
  • een complex wetenschappelijk concept op een interactieve manier te illustreren binnen een werkcollege.

Hieronder vind je meer informatie over de verschillende tools die in het kader van het VSL-project al beschikbaar worden gesteld, zoals login-gegevens waarmee je de bijhorende catalogi kan verkennen.

Gebruik je zelf een leuke of leerzame tool tijdens je practicum maar vind je die hieronder niet terug? Laat dat dan vooral weten via virtualsciencelabs@ugent.be.

 

 

LabBuddy biedt een e-learning oplossing die het traditionele laboratoriumonderwijs aanvult met een vorm van blended learning. Zo helpt LabBuddy studenten bij de voorbereiding van een practicum, ondersteunt het hen in het laboratorium en begeleidt het hen bij de verwerking van hun resultaten na het laboratoriumwerk. 

Via het LabBuddy-platform stellen studenten stapsgewijs hun eigen practicumhandleiding samen zodat ze vervolgens uitstekend voorbereid op het practicum verschijnen. Iedere LabBuddy-implementatie wordt in samenspraak met de lesgever op maat gemaakt en dit aan de hand van bestaande practicumnota’s.

De video toont hoe een student concreet met LabBuddy aan de slag gaat

 

Tijdens de VSL-reVisiedag op 6 juni 2023 deelden Eva Mortier en Jeriffa De Clercq hun ervaringen met deze tool:

Eva Mortier (presentatie)
Jeriffa De Clercq (presentatie)

 

 

Labster biedt een catalogus aan 3D-simulaties waarin wetenschappelijke concepten behandeld worden via gamification. Studenten kunnen zo ervaren hoe het is om in het labo te staan.​ Je kan de catalogus hier verkennen via volgende login-gegevens:

  • Loginnaam: virtualsciencelabs@ugent.be
  • Paswoord: Labster_UGent321!

Je vindt de catalogus door linksonderaan op 'Catalog' te klikken. Je hebt nu twee opties om de simulaties te bekijken: 

  1. Houd de muis boven de simulaties. Klik op het ‘play’-icoon dat in de voorbeeldweergave links verschijnt. Dit brengt je naar een video waarin de simulatie wordt afgespeeld. Deze weergave is dus niet interactief. Wel kan je zo snel door de simulatie gaan.
  2. Klik op de titel van de simulatie. Nu krijg je de daadwerkelijke simulatie zoals ook studenten die zullen doorlopen.

Ben je vooral op zoek naar een overzicht van de implementaties per discipline (zonder de eigenlijke 3D-simulaties), dan vind je in de tabbladen van dit document een inventaris van de titels met bijhorend een korte omschrijving en eventuele subdiscipline.

Wil je Labster graag in je onderwijs inzetten? Laat dat dan eerst even weten via virtualsciencelabs@ugent.be zodat er voldoende licenties voor je opzij kunnen worden gezet. Vervolgens volstaat het om vanuit je Ufora-cursus een koppeling met Labster aan te leggen zoals dat hier beschreven staat en je studenten zo naar de juiste simulatie door te verwijzen. Hiermee is alles in orde: telkens een student vanuit je Ufora-cursus een simulatie opstart, wordt voor die student automatisch een licentie geactiveerd. Hoe je Labster zoal in je onderwijs kan inzetten, leest u hier.

Wanneer je een koppeling met een bepaalde Labster-simulatie legt, maakt Ufora hier automatisch een score-onderdeel bij aan. Vergeet dit niet onzichtbaar te maken als je liever niet hebt dat studenten dit score-onderdeel zien.

De foto toont een screenshot van wat een student ziet bij een Labster simulatie

 

Tijdens de VSL-reVisiedag op 6 juni 2023 deelde Leen Hermans haar ervaring met deze tool:

Leen Hermans (presentatie)

 

 

LearnSci biedt een catalogus aan 2D-simulaties waarin complexe wetenschappelijke concepten kort en bondig gevisualiseerd en verduidelijkt worden. Korte interactieve modules over veiligheid in het lab, pipetteren, verdunningen en dergelijke meer kunnen met name handig ingezet worden om de studenten op een practicum voor te bereiden. Complexere concepten zijn onderverdeeld in kleinere modules zodat je als lesgever precies die simulatie kan kiezen die je nodig hebt. De Biowetenschappen- en Chemie-catalogi bieden een overzicht van de beschikbare simulaties.

Om met de simulaties van LearnSci aan de slag te gaan, dien je eerst de homepage te integreren in een Ufora-cursus of in je Sandbox. Daartoe kan je deze handleiding gebruiken. Lees de handleiding helemaal door om alle functionaliteiten van LearnSci goed mee te hebben.

Nadat je de ‘externe cursustool’ die je zonet aan je Ufora-module toevoegde, hebt aangeklikt, opent een webpagina met informatie over LabSims. Wanneer je verder naar beneden scrolt, krijg je vervolgens de catalogus te zien. Om een simulatie te doorlopen klik je op een topic en vervolgens op 'Preview'. Om het aanbod aan simulaties te ontdekken kan je via de zoekbalk op trefwoord of discipline zoeken of filteren volgens topic of tag.

De foto toont een screenshot van een LearnSci simulatie

 

Tijdens de VSL-reVisiedag op 6 juni 2023 deelde Lana Hellebaut de ervaringen van Thomas Smorscek met deze tool:

Thomas Smorscek

 

 

H5P is een open source tool voor contentsamenwerking op basis van JavaScript. De tool wil het voor iedereen gemakkelijk maken om interactieve HTML5-inhoud te maken, te delen en opnieuw te gebruiken. 

Je vindt H5P intussen zowel in je Ufora-sandbox als je Ufora-cursussen en dit zowel via ‘Bestaande activiteit’ als onder ‘Insert stuff’ binnen elke teksteditor. Voor meer ondersteuning bij deze tool, kan je intussen ook op de bijhorende Onderwijstip terecht.

H5P binnen een Ufora-editor

Hier vind je een voorbeeld van een virtual tour doorheen een labozaal, gemaakt met een 360° camera en H5P. Je kunt de foto's ronddraaien en doorheen verschillende perspectieven navigeren met behulp van de pijlen in de foto's.

 

Tijdens de VSL-reVisiedag op 6 juni 2023 deelde Inge Bellemans haar ervaringen met deze tool:

Inge Bellemans

 

 
JoVE ('Journal of Visualised Experiments') biedt naast meer dan 15.000 korte video's van kernconcepten en labotechnieken ook integrale practica met kant-en-klare handleidingen voor begeleiders en protocollen voor studenten. ​

Tot 31 december 2023 heeft UGent toegang tot de categorieën 'Chemistry', 'Environmental Sciences' en 'Statistics'. Je kan dit materiaal eenvoudig bekijken en gebruiken door in te loggen met je UGent-mailadres of vanop het UGent-netwerk (of alternatief via VPN) naar de catalogus te surfen. Via de 'Embed'-knop onder een video genereer je eenvoudig de code waarmee je de clip (via de broncodeknop '<>' in elke teksteditor) in je Ufora-cursus kan integreren. Voor eventuele verdere toegang lopen de onderhandelingen nog.

 

 
Opanex ('Open Anatomy Explorer') is een aan UGent ontwikkelde online tool die toelaat 3D-objecten interactief weer te geven, onderdelen te labelen en hier gepaste quizzen bij aan te bieden.
 
Vicky Vandenbossche - Opanex (presentatie)
 
Via het VSL-project kon een eerdere versie van het softwarepakket (dat in het kader van een doctoraat bij prof. Emmanuel Audenaert aan de vakgroep 'Structuur en Herstel van de Mens' ontwikkeld werd) door iDLab gebruiksklaar worden gemaakt. De bijhorende gebruikshandleidingen (voor studenten en voor lesgevers) zijn van de hand van Vicky Vandenbossche.

 

Binnen het APOLLO 8-deelproject ‘Virtual Sience Labs’ vonden het afgelopen academiejaar (AJ22-23) experimenten plaats met verschillende sensorkits. Deze proeftrajecten lieten toe om vervolgens een meer gefundeerde beslissing te nemen m.b.t. de uiteindelijke besteding van de hiertoe voorziene middelen.

Volgende sensorkits werden ten opzichte van elkaar vergeleken. Elke type sensorkit omvat een andere (weliswaar grotendeels overlappende) set aan sensoren. Via de links vindt u daar meer details over terug. In deze video licht Philippe Smet bovendien enkele eerste ervaringen toe.

 Stuk voor stuk laten deze sensorkits studenten toe om allerhande experimenten ook los van de practicumvloer uit te voeren. Practica die geen al te specifieke meetapparatuur vereisen, zouden studenten zo bijvoorbeeld ook thuis kunnen uitvoeren, als 'thuisexperimenten’. Door dergelijke practica van een voorbereidend en begeleidend leerpad (zie deze OneDrive-map voor een voorbeeld van zo’n begeleidend leerpad bij een massa-veer practicum) te voorzien, kunnen studenten er immers autonoom mee aan de slag. In het bijzonder kan hier ook aan vakken worden gedacht waar een practicum op heden om logistieke redenen (locatie, begeleiding…) niet haalbaar is en dergelijke thuisexperimenten een interessante uitweg kunnen bieden. Bovendien brengt een thuispracticum ook met zich mee dat een student nadrukkelijker met de praktische kant van een proefopstelling geconfronteerd wordt en op die manier meer hands-on experimenteervaardigheden verwerft dan in een vooraf ingerichte ruimte

Kunnen dergelijke sensorkits ook binnen uw (practicum)onderwijs een meerwaarde betekenen? Geef dit dan ten laatste op donderdag 31 augustus 2023 door aan philippe.smet@ugent.be en lander.cnudde@ugent.be, bij voorkeur meteen voorzien van wat extra context:

  • welke kit denkt u het best te kunnen gebruiken?
  • welk aantal kits zou u idealiter ter beschikking willen hebben?
  • in welk semester (en desgevallend welke lesweken) zou u de kits kunnen gebruiken?
  • welke werkwijze lijkt u het handigst m.b.t. de stockage van de kits?

De 3 x 20 sensorkits die reeds werden aangeschaft, worden momenteel gehuisvest in de practicumzaal in gebouw S2 op campus Sterre. Wenst u ze graag eerst uit te testen alvorens definitief op deze vraag te reageren, dan kunt u daartoe contact opnemen met Bartel Van Waeyenberge en/of Philippe Smet (of Lander Cnudde indien u zich doorgaans dichter bij campus Boekentoren bevindt).

Tijdens de VSL-reVisiedag op 6 juni 2023 deelde Philippe Smet zijn ervaringen met de sensorkits:

Philippe Smet

 

 

Het ‘Virtual Sience Labs’-project voorzag in de aankoop van 8 hololenzen voor het onderwijs aan UGent. Wenst u deze binnen uw eigen onderwijs in te zetten, dan kan u hiervoor bij Vicky Vandenbossche terecht. Hier vindt u alvast de bijhorende handleiding.

Vicky Vandenbossche - Hololenzen (presentatie)

 

 

Verder maakt dit project ook volgende zaken (mee) mogelijk:

  • Aankoop van 15 nieuwe hardwarecomponenten voor fysiologie-practica 
  • Aankoop van sensorkits voor thuispractica fysica en de ontwikkeling van bijhorende begeleidende leerpaden
  • Doorontwikkeling van Dodona
  • Ontwikkeling van VR- en AR-toepassingen 
    • Functionele veterinaire anatomie en heelkunde
    • AR/VR horse RX app 
    • Virtuele training van Day One Skills bij reproductief onderzoek
    • E-opleidingsmodule bioveiligheid aan de hand van 3D virtuele tools

 

 

Virtual Science Laps

De 'Virtual Science Laps’ zijn ondersteuningssessies voor alle UGent-lesgevers die betrokken zijn bij practicumonderwijs in de brede zin (labo’s, practica, veldwerk, werkcolleges…). Tijdens de sessies bieden verschillende onderwijsontwikkelaars en het VSL-team ondersteuning en een klankbord. Je kan er terecht om

  • je online cursus verder uit te bouwen via digitale onderwijstools binnen en buiten Ufora;
  • in groep of één op één te brainstormen over hoe je bepaalde aspecten uit je cursus kan omvormen tot een online leerpad;
  • tips en tricks uit te wisselen over Ufora en op de hoogte te blijven van de nieuwste ontwikkelingen.

Tot slot bieden de Laps met name ook ruimte om ideeën en materiaal uit te wisselen met collega’s die een soortgelijke lesopdracht hebben.

Sommige sessies zullen (spontaan of op verzoek) ook specifiek rond een bepaald thema worden georganiseerd.

 

Via deze eventmanager kan je aangeven bij welke sessies je zal aansluiten. Geef je je inschrijving ten laatste een week van tevoren door, dan zal er gegarandeerd ook een lunch voor jou worden voorzien.

 

reVisiedag

Tijdens de VSL-reVisiedag op 6 juni 2023 deelden verschillende sprekers hun ervaringen met de tools binnen dit project. De opnames van hun presentaties zijn terug te vinden onder het uitklapbalkje bij de overeenkomstige tool, hogerop in deze onderwijstip. De ervaringen zullen tegen het einde van het project een plaats krijgen binnen de UGent-praktijken.

Naast ervaringen met specifieke tools, bood de reVisiedag ook ruimte aan een zicht op de studentenbevragingen en een vooruitblik op het verdere verloop van dit project. Deze en enkele andere opnames, vindt u hier terug:

 

Mieke Adriaens - Welkomstwoord
Dorrit de Jong - Overzicht studentenbevragingen (presentatie)
Lana Hellebaut - Vooruitblik VSL-project (presentatie) Lander Cnudde - Discussie bij de vooruitblik
 
Hennie De Schepper - Slotwoord
 

 

Contact

Naast Jorg Van Renterghem, die als programmeur specifiek binnen Dodona aan de slag is, staan volgende projectmedewerkers in voor de ondersteuning bij de overige werkpakketten:

  • Dorrit de Jong (achtergrond in biologie en voorheen doctoraatsstudent aan het VIB)
  • Lana Hellebaut (achtergrond in biochemie & biotechnologie en ruime ervaring als assistent en practicumbegeleider)
  • Lander Cnudde (achtergrond in wiskunde, fysica en ingenieurswetenschappen en voordien ACTIVO-antenne aan FEA)

Via virtualsciencelabs@ugent.be bereik je Dorrit, Lana en Lander tegelijkertijd.

Bijlage

Laatst aangepast 22 februari 2024 13:50